Rob: ‘Dat is heel verstandig. Op het gebied van duurzaamheid komen er namelijk steeds meer verplichtingen en eisen. Wees dat voor, zeggen wij. Leg zelf een ambitieuze lat, vertaal je ambities in je langjarige strategie en laat dat zien aan de buitenwereld. Dan dwing je jezelf om eigen ambities waar te maken. Dat is het gesprek dat we met klanten aangaan: denk om de lange termijn, pak de voordelen van vroeg starten. Je kunt je onderscheiden, toeleveranciers en financiers doen graag met je mee. Of je nu een kleine organisatie bent of een grote: hoe langer je wacht, hoe uitdagender de opgave en hoe meer die voor je wordt bepaald.’ 

Frido: ‘Zo staan wij er ook in. En voor ons is het prettig om daar met andere partijen over te kunnen sparren. Advies en meedenken over de aankomende uitdagingen: dát maakt het verschil.’

Rob: ‘Het klinkt goed: een groen verpleeghuis. Maar waar zien we het groene in terug?’

Frido: ‘Ons Groene Verpleeghuis wordt een zo veel als mogelijk circulair, energieneutraal, inclusief en gezondmakend gebouw. Met een minimum aan toxische materialen en klimaatneutraal, circulair én biobased gebouwd. Dat betekent onder andere dat we nu al nadenken over hoe de gebruikte materialen worden hergebruikt als het ooit weer wordt afgebroken. We gebruiken ook veel lokale materialen, zoals schapenwol voor isolatiemateriaal. We maken zelfs met boeren in de buurt afspraken over hoe ze het voedsel produceren dat ze aan ons gaan leveren.’

Rob: ‘Dat laatste gaat best ver…’

Frido: ‘Ja, maar het is logisch als je bijvoorbeeld weet dat er een relatie is tussen pesticidegebruik en Parkinson. Kijk: we weten allemaal dat we grote uitdagingen hebben op het gebied van zorg. We zijn in onze regio al aan het ontgroenen, terwijl de grootste vergrijzing nog moet komen. Onze grootste buikpijn komt nu al van de vraag waar we voldoende personeel vandaan moeten halen en/of op een slimmere manier zorg moeten organiseren. Daarnaast blijven de kosten stijgen. Met nieuwe technologieën verlengen we levens, maar de medicijnen, behandelingen en langere zorgtijd zijn duur. Willen we als samenleving de zorg nog kunnen opbrengen, dan moeten we ook verduurzamen. En dat gaat niet alleen over het klimaat. We moeten gezonder en vitaler worden. Ook als zorgsector zelf. Want gezondheid is onze kerntaak en toch zijn we qua ziekteverzuim de ziekste sector van Nederland. En met ons afval, voedselverspilling en medicijnresten zijn we verantwoordelijk voor zo’n 7% van de Nederlandse footprint. Dat is meer dan de luchtvaart. Dat moet echt veranderen.’

Rob: ‘Vandaar dus dit project. Dat vast onderdeel is van een groter MVO-programma met economische, sociale en ecologische aspecten?’

Frido: ‘Klopt en al die aspecten gaan hand in hand. Want alleen zo kunnen we de negatieve impact van onze bedrijfsvoering minimaliseren. Niet alleen voor onze eigen ouderenzorg, maar voor de hele sector én de samenleving. Tegelijkertijd willen we met dit beleid een magneet zijn op de arbeidsmarkt. Want het is fijn werken in een gezonde, vitale, innovatieve omgeving. Een derde reden voor ons beleid is dat partijen als verzekeraars en banken ons steeds meer aanspreken op onze maatschappelijke rol. Tot slot willen we een voorbeeld zijn voor andere zorgorganisaties, zodat onze verduurzaming een nog grotere impact heeft. Het Groene Verpleeghuis helpt om al deze doelen te bereiken. Het maakt ons beleid tastbaar, het zorgt voor interne trots én inspireert. Het is iets wat anderen willen kopiëren. En liefst nóg groener willen maken. Ik hoop dat dat gebeurt. Dat er een gevoel van competitie ontstaat tussen koplopers om elkaar uit te dagen nog groener te worden en dat vervolgens anderen dat kopiëren.’

Rob: ‘Tegelijkertijd zijn jullie wettelijk verplicht om bestaande gebouwen te verduurzamen. Vanaf 2023 mogen zorginstellingen immers alleen gebouwen met minimaal een C-label gebruiken. Hoe gaan jullie daarmee om?’

Frido: ‘Er is zeker die wettelijke verplichting, maar verduurzamen is ook financieel onvermijdbaar. Volgend jaar gaan wij zo’n twee miljoen euro meer aan energielasten betalen, dat legt een ongelooflijk grote druk op onze marge. Dus werken we continu aan verduurzaming. Dat is bij nieuwbouw eenvoudiger; onze zes nieuwste panden gebruiken bijvoorbeeld geen gas meer. Bij bestaande gebouwen kost het meer inspanning en investeringen. De grootste hobbel is dan ook vaak de financiering. Maar die hobbel willen we liever nu nemen als dat kan, voordat we het moeten. Zo houden we veel meer zelf de regie in handen. Waardoor we hopelijk ook samen met andere instellingen de maatstaven voor onze sector bepalen.’

De zorgsector kan en moet duurzamer

Een ‘groen’ verpleeghuis. Het staat in 2024 op een wel heel passende plek: Texel. Zorgverlener Omring loopt met het duurzame icoonproject flink voorop in de gezondheidssector. Rob Karlas (rechts), partner bij BDO, vraagt Omring-bestuurder Frido Kraanen over het hoe en waarom.